Türkiye’de kadın katillerine karşı izlenen ‘cezasızlık’ politikasına karşın Rojava’da Halk Mahkemeleri’nin kadın lehine aldığı kararlar, Türkiyeli hukuçular tarafından ‘Erkek adalet değil kadın lehine dönüşen bir adalet Rojava’da vücut bulmuştur’ sözleri ile yorumlanıyor
Yargıda kadın katillerinin ‘iyi hal’, ‘haksız tahrik’ gerekçeleriyle ceza inridimine tabi tutulması, kadın örgütleri tarafından ‘katilleri cesaretlendiriyor’ denilerek büyük tepki toplarken, Rojava’da ise Halk Mahkemeleri’nin kadın katillerine verdiği cezalar ve kadını haklarını esas alan yasaları ilgi çekiyor. Son olarak Cizîrê Kantonu’na bağlı Qamişlo kentinde iki ayrı davada kadın katili erkekler, hiçbir indirim uygulanmadan müebbet hapis cezasına mahkum edildi.
‘Umut verici’
Türkiyeli kadın hukukçular, Türkiye’de kadın katillerini cesaretlendirici cezalara karşı Rojava hukuk sisteminin model olabileceğini söylüyor. Avukat Diren Cevahir Şen, Türkiye’de kadına yönelik şiddette cezasızlığın açık şekilde yaşandığını belirterek, Qamişlo’da yaşanan durumun umut verici olduğunun altını çiziyor.
Halk yargılaması caydırıcı
Türkiye’de üç kişilik heyetler önünde yapılan yargılamaların doğurduğu sonuçlara da dikkat çeken Şen, “Şiddete maruz bırakılıp kendini savunan kadın, hiçbir indirim alamazken; erkeklerin nasıl indirimler aldığını görüyoruz” diyor. “Halkın önünde yargılamaların yapılması bizim mücadelesini verdiğimiz durumu yaratmaya en yakın uygulamadır” ifadesini kullanan Şen, ayrıca halk önünde yapılan yargılamaların kadına yönelik şiddet açısından caydırıcılığına da dikkat çekiyor. Şen, “Halkın önünde hesap vermek ile devletin mahkemelerinde hesap vermek arasında fark var” diyor.
‘Bu sistemi oluşturmalıyız’
Avukat Dilan Kunt Alan ise; Türkiye’deki kadına dönük tüm yasaların eril bir dille hazırlandığına dikkat çekerek, kanun uygulayıcılarının da önlerine konulan maddeleri tereddütsüz bir şekilde uyguladığına dikkat çekiyor. Rojava Halk Mahkemeleri’nin karar ve uygulamalarının kadınlar açısından heyecan vercici olduğunu söyleyen Alan, “Feminist örgütlerle birlikte ve yereldeki belediyelerle bu sistemin oluşması adına bir arayış içerisinde olmalıyız” diyor.
‘Örnek teşkil ediyor’
Avukat Songül Yıldız da, Qamişlo’da kadın beyanını esas alınması ve yargılamada halkın yer almasının önemli olduğuna vurgu yapıyor. Qamişlo’daki sistemin Türkiye’de de hayata geçmesi için mücadele ettiklerini söyleyen Yıldız, kadın bakış açısını barındıran yargı mekanizmalarının oluşması gerektiğini söylüyor. Rojava’da gelişen kadın devrimi ile birlikte kadın bakışı ile hazırlanan yasaların yaşama geçtiğini hatırlatan Yıldız, bunun ‘tüm dünyaya örnek teşkil ettiğini’ söylüyor. Yıldız, “Erkek adaletin değil kadın lehine dönüşen bir adaletin sağlanması Rojava’da vücut bulmuştur” diyor.
Beritan Elyakut/Jinha